Perła Lubelszczyzny

Kazimierz Dolny nazywany też Perłą Lubelszczyzny to jedno z najbardziej malowniczych miasteczek we wschodniej części Polski. To wyjątkowa miejscowość z artystyczną duszą, magiczną atmosferą i niepowtarzalnym klimatem.

Wąska w tym miejscu Wisła tworzy nieregularne zakola i ogromne, piaszczyste łachy, podkreślające wybitnie piękny krajobraz. Wapienno-lessowe wzgórza poprzecinane labiryntami dzikich wąwozów, piaskowe łachy i wyspy, bujna zieleń podkreślająca wyjątkowe ukształtowanie terenu oraz urok miejscowej architektury stanowią przedmiot zachwytów turystów i spektakularnych dzieł sztuki artystów malarzy.

Historia Kazimierza Dolnego

Historia miasteczka sięga czasów średniowiecznych kiedy istniała tu osada zwana Wietrzną Górą. Nazwę zmieniono na cześć fundatora kamiennej części miasta, młodego królewicza Kazimierza zwanego później Wielkim. Prawa magdeburskie miasto otrzymało od Władysława Jagiełły w 1406 roku. W niektórych opracowaniach historycznych zdarza się spotkać informacje przypisujące powstanie miasta Kazimierzowi Sprawiedliwemu ale są one nieścisłe i błędne. Król Kazimierz był wielkim dobrodziejem i opiekunem miasta. Na szczycie wzgórza wzniósł swoją rezydencję zamkową sąsiadującą z obronna basztą. Legenda głosi, że forteca zamkowa połączona była podziemnymi  lochami z zamkiem w Bochotnicy, wzniesionym przez Króla dla pięknej Żydówki Esterki. U stóp Góry Zamkowej wzniesiono Kościół Farny, dawniej gotycki, później zmodernizowany w duchu barokowym. Położenie w sąsiedztwie rynku, drewniana inkrustacja i gotyckie pierwiastki czynią z Fary obiekt niezwykle cenny i przepiękny krajobrazowo.

Na zachód od Góry Zamkowej istnieje wzgórze zwane Górą Krzyżową. Krzyże ustawiono w 1706 roku w czasie panującej w mieście epidemii cholery, która zebrała swe śmiertelne żniwo. Warto wdrapać się na tę Górę gdyż rozpościera się stąd najpiękniejszy widok na panoramę miasteczka z malowniczą Wisłą i stromymi stokami wzgórz porośniętych lasami w tle.

Dzięki położeniu nad Wisłą, głównym szlaku handlowym miasto mogło wzbogacić się na handlu zbożem i innymi produktami. Upamiętniają to piękne spichlerze stojące wzdłuż brzegu rzeki. Na przełomie XVI i XVII wieku zamożność mieszkańców Kazimierza wzrosła tak dalece, że mieszczańskie kamienice zaczęły konkurować z rezydencją monarchy i zabudowaniami kościelnymi (kamienice bogatych rodów kupieckich: Przybyłów, Celejów i Górskich).

Na owe świetlane czasy przypada również wybudowanie dwóch nowych świątyń rzymskokatolickich tj. kościół Św. Anny i klasztor oo. Franciszkanów – reformatorów. W XVIII w. powstaje w Kazimierzu Synagoga, ośrodek kultu kazimierskich Żydów, którzy od czasów średniowiecznych stanowili wraz z chrześcijanami jedną społeczność.

Kres świetności przynosi miastu potop szwedzki, a jeszcze później na skutek represji po upadku powstania styczniowego Kazimierz traci prawa miejskie, które odzyskuje dopiero w 1927 roku.

Kazimierz Dolny po 1945 roku

Po II wojnie światowej miasto odradza się jako prężny ośrodek kulturalno- artystyczny. Tu odbywają się malarskie plenery wszystkich uczelni artystycznych w Polsce i cykliczne, ściągające rzesze turystów festiwale (Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych, Festiwal Filmu i sztuki „Dwa Brzegi”, Kazimiernikejszyn, Kazimierski Festiwal Organowy).

Dużym zainteresowaniem turystów cieszą się również muzea wchodzące w skład Muzeum Nadwiślańskiego (Muzeum Sztuki Złotniczej, Oddział Przyrodniczy, Kamienica Celejowska, Dom Kuncewiczów) oraz liczne galerie sztuki.

Dodatkowo, punktem obowiązkowym na trasie zwiedzania kazimierskich atrakcji są wąwozy lessowe. Najbardziej rozpoznawalny i uznawany za najpiękniejszy jest tzw. Korzeniowy Dół. Swoją spektakularną, niepowtarzalną formę zawdzięcza stromym i wysokim na kilka metrów ścianom z widocznymi, krętymi korzeniami i pniami drzew. Wbrew wyobrażeniom nie jest to wąwóz we właściwym tego słowa znaczeniu. To tzw. głębocznica przypominająca wąwóz naturalny powstała na skutek działalności człowieka i poprowadzonych przez niego drogach po zboczach dolin i stokach wierzchowin. W kazimierskich lasach odnajdziemy również wiele innych głębocznic czy wąwozów naturalnych, Z nazwy wymienić wszystkich nie sposób. Ciekawą propozycją poznawczą jest nocne zwiedzanie z przewodnikiem. Zapewniamy, ze taka nocna eskapada z płonącymi pochodniami okraszona dodatkowo ciekawymi opowieściami z tajemniczą przyrodą w tle przysporzy wszystkim niezapomnianych przeżyć.

Inspiracja dodana: 20 kwietnia 2023

Celejów to mała wieś położona nieopodal Kazimierza Dolnego w Gminie Wąwolnica. Urzeka krajobrazem, bogactwem fauny i flory, malowniczymi pejzażami stromych wzgórz lessowych porośniętych lasami, wartką rzeką Bystrą i specyficznym, uzdrowiskowym mikroklimatem porównywanym do nałęczowskiego.

Amatorów zwiedzania zainteresuje wiele atrakcji z ciekawej historii Celejowa; Zespół pałacowo- parkowy, intrygujące ruiny dawnej papierni, Pomnik Powstańców czy zabytkowy młyn na rzece Bystrej.

W przeszłości Celejów był własnością wielu możnych, znaczących rodów. W XIX wieku z inicjatywy Księcia Adama Czartoryskiego powstała tu pierwsza w Europie papiernia produkująca papier najwyższej jakości. Był to wówczas jeden z najnowocześniejszych i największych zakładów tego typu w Królestwie Polskim. Celejowska papiernia działała do czasu konfiskaty dóbr przez rząd carski. Niestety do dzisiaj zachowały się już tylko jej ruiny, ale pamięć w mieszkańcach przetrwała i ożywiono historię na nowo.

W ramach projektu „Ekomuzeum Lubelszczyzny- Żywa Tradycja” Regionalne Stowarzyszenie Odnowy i Rozwoju „Wokół Bystrej” utworzyło w Celejowie pracownię wyrobu papieru czerpanego.

 „Mała Papiernia” oferuje ciekawe zajęcia artystyczno- edukacyjne stworzone z myślą o przekazaniu umiejętności wytwarzania papieru czerpanego i uświadomienia roli jaką wciąż odgrywa papier. Aktywne, samodzielne uczestnictwo przy wykorzystaniu autentycznych sprzętów służy samorealizacji, kreatywności i jest idealnym sposobem na twórczy wypoczynek i świetną zabawę.

W powstałej tu Izbie Tradycji można zapoznać się dodatkowo z kulturą i zwyczajami dawnej wsi. Na zewnątrz, przed budynkiem zamontowano galerię zewnętrzną traktującą o bogatej historii Celejowa i tradycjach papiernictwa. Istnieje możliwość połączenia warsztatów z innymi atrakcjami np. Quest „Wyprawa odkrywców – Tropem bociana podróżnika”, ognisko czy degustacja certyfikowanych potraw lokalnych. Zachętę dla turystów stanowi także unikatowy pomnik rowerowy i możliwość zrobienia na nim niepowtarzalnej fotografii. Dużym uznaniem i popularnością cieszą się również celejowskie murale. Najbardziej spektakularny znajduje się na elewacji budynku „Małej Papierni”, a pięć pozostałych na przystankach autobusowych.

Inspiracja dodana: 14 kwietnia 2023