Wzgórze Albrechtówka

Albrechtówka to kazimierskie wzgórze nazywane dawniej Kamienną Górą zaliczane do najpiękniejszych punktów widokowych w mieście. Obecna nazwa pochodzi od nazwiska jej dawnego właściciela Jana Albrychta, który eksploatował tu miejscowy kamień na surowiec budowlany. Wapień jest miękki, kruchy i nietrwały jako materiał konstrukcyjny ale posiada walory dekoracyjne, szlachetną formę i niezmiernie jasny odcień. To właśnie takie specyficzne wapienne podłoże, białe, kredowe margle lub opoki pokryte na znacznych przestrzeniach lessem przesądzają o wyjątkowo malowniczej konfiguracji okolicznych terenów.

Ze szczytu wzgórza rozpościera się niesamowity widok na Małopolski Przełom Wisły z meandrującą wstęgą rzeki. Wąska w tym miejscu Wisła tworzy nieregularne zakola, a ogromne piaszczyste łachy podkreślają dodatkowo ten wybitnie piękny krajobraz. Patrząc w prawo, po drugiej stronie rzeki dostojnie prezentuje się Janowiec wraz z zachwycającymi ruinami Zamku, a w dole, u podnóża znajduje się maleńka wioska rybacka Mięćmierz. Pomiędzy nimi, pośrodku błękitu Wisły, ogromna, zielona plama- Rezerwat Krowia Wyspa. 

Mięćmierz to niewielka osada flisacka tzw. żywy skansen Lubelszczyzny utrzymany w starodawnym klimacie za sprawą drewnianej zabudowy krytej gontem lub strzechą. Część z kilkunastu drewnianych chałup oddzielonych od siebie piaszczystymi dróżkami została tutaj przeniesiona z innych terenów Lubelszczyzny. Najstarsze z nich liczą już ponad 170 lat. Na końcu osady, na skarpie wiślanej znajduje się wspomniany wcześniej punkt widokowy i wyjątkowy krajoznawczy smaczek- drewniany Wiatrak koźlak.

Rezerwat Krowia Wyspa jest wyspą śródlądową i obejmuje swym ogromnym obszarem areał samej wyspy o powierzchni 30 ha, a dodatkowo jeszcze 32 ha sąsiednich, piaszczystych mielizn. Nazwa wyspy wywodzi się od tego, że dawniej na wypasano tu na pastwiskach bydło. Dolina Wisły tworzy najdogodniejszy krajobraz ekologiczny potrzebny do gniazdowania i przelotów różnorodnych gatunków ptaków i z uwagi na to stanowi wyjątkowo cenny przyrodniczo rezerwat faunistyczny.

Inspiracja dodana: 14 września 2023

Kraina Lessowych Wąwozów

Wyjątkowe ukształtowanie terenu, różnorodność form przyrodniczych skupionych w parkach  krajobrazowych, rezerwatach i obszarach chronionych przesądza o unikatowym charakterze naszego regionu znanego pod wiele mówiącą nazwą- Kraina Lessowych Wąwozów.

Cechą szczególną tego terenu jest bogactwo nieskażonej przyrody i nieprawdopodobne wprost zagęszczenie sieci lessowych wąwozów, jarów i parowów. Ich głębokość dochodzi miejscami do 30 m, a długość przekracza niekiedy 10 km na 1 km kw. To niewątpliwie ogromna atrakcja turystyczna i ewenement na europejską skalę. Wapienno – lessowe wzgórza, pocięte labiryntami niezliczonych wąwozów są determinantą malowniczych pejzaży i dostarczają odwiedzającym niezapomnianych wrażeń. Wyjątkowo ciekawą przygodą poznawczą jest nocne zwiedzanie wąwozów z pochodniami.

Rys historyczny

Wąwozy powstawały na przestrzeni wieków w wyniku długotrwałych procesów geologicznych. Pokłady wapiennych skał pokryły się warstwą miękkiej skały lessowej. Pod wpływem długoletniej erozji i towarzyszącej jej działalności człowieka w podłożu ukształtowały się naturalne parowy, wądoły i głębocznice nazywane powszechnie wąwozami. Ilość nagromadzonych wąwozów lessowych jest wprost imponująca i długo można wymieniać ich nazwy. W wielu wyznaczono ścieżki dydaktyczne i turystyczne szlaki, inne wciąż pozostają dzikie i tajemnicze. Wszystkie równie mocno warte doświadczenia.

Największą popularnością wśród oowiedzających cieszy się wąwóz Korzeniowy Dół w Kazimierzu Dolnym dlatego jemu poświęcimy najwięcej uwagi.

Korzeniowy Dół

Charakteryzuje się stromymi, pionowymi ścianami, wysokimi na kilka metrów. Zwisające na wierzchowinie odsłonięte korzenie starych drzew przybierają niepowtarzalne formy i tworzą specyficzną, tajemniczą architekturę.

Korzeniowy Dół ma wygląd naturalnego wąwozu ale to typowy przykład głębocznicy, która swe powstanie zawdzięcza działalności człowieka i poprowadzeniu dróg po nachylonych zboczach dolin i stokach wierzchowin.

Dno wąwozu zabezpieczono przed dalszą erozją preparatem epoksydowym dzięki czemu pomimo dużego spadku prawie nie jest rozcinane. U podnóża zboczy leży materiał z obrywów, który nie jest rozprowadzany, gdyż całkowicie wstrzymano tu ruch kołowy.

W przebiegu wąwozu można wyróżnić trzy odcinki. Górny, liczący 100 m długości, ma przekrój skrzynkowy (ściankami o wysokości 2-4 m) z różnobarwnymi poziomami gleby płowej. Krawędzie wąwozu porasta starodrzew dębowy.

Najbardziej malowniczy jest ok. 200-metrowy odcinek środkowy. Głębokość wąwozu wzrasta tu do 5-8 m, zaś spadek dna, szerokiego na 3,5-4 m, wynosi aż 8-10º. Krawędzie wąwozu porasta starodrzew dębowo-lipowo-grabowy. Miejscami korzenie zwisają ze ścian wąwozu jak liany, podpierają je niby kolumny lub osłaniają jak kraty. Ze zwisających pni do góry wyrastają konary. Ta naturalna, zadziwiająca „architektura”, do której nawiązuje nazwa wąwozu dostarcza niezapomnianych wrażeń i jest wdzięcznym kęskiem fotograficznym.

Dolny odcinek wąwozu, o długości 100 m, tworzy zakręty w kształcie litery S. U podnóża zboczy, wysokich na 5-6 m, gromadzi się materiał z obrywów, zwężając dno. Krawędzie porastają gatunki grądowe: lipa, grab i dąb oraz trzmielina. To najwilgotniejszy odcinek wąwozu (duże zacienienie) i po zaprzestaniu ruchu kołowego jest narażony na dziczenie i utratę charakteru głębocznicy. Poniżej wylotu wąwozu uformował się rozległy stożek napływowy gdzie odtworzono fazy erozji od epoki brązu, po czasy współczesne. Zostało to opisane w światowej literaturze geomorfologicznej, zaś wąwóz jest prezentowany na sesjach terenowych międzynarodowych konferencji naukowych.

Inspiracja dodana: 3 czerwca 2023